Οι Εορτές της Μεγάλης Παρασκευής, της Δεύτερης Ημέρας του Πάσχα και της Πρωτομαγιάς 2016

1. Η Μεγάλη Παρασκευή 

Η Μεγάλη Παρασκευή δεν συμπεριλαμβάνεται στις υποχρεωτικές αργίες, σε ότι αφορά τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα και επομένως χαρακτηρίζεται εργάσιμη ημέρα, για όλους αυτούς τους εργαζόμενους μισθωτούς στον ιδιωτικό τομέα.

Αντιθέτως, για τους εργαζόμενους στο Δημόσιο, στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στα λοιπά Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, η Μεγάλη Παρασκευή είναι επίσημη ημέρα αργίας  (παρ. 11, του άρθρου 1, του Ν 1157/1981). Κατά την ίδια έννοια, η ημέρα αυτή είναι αργία για τους μισθωτούς του Δημοσίου, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου (βλ. «Ατομικές Εργασιακές Σχέσεις», Ιωάννου Ληξουριώτη, Έκδοση Νομικής Βιβλιοθήκης).

Απασχόληση των μισθωτών στον Ιδιωτικό Τομέα 

Δεν απαγορεύεται από διάταξη νόμου η λειτουργία των επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα, κατά την ημέρα της Μεγάλης Παρασκευής. Συνεπώς η απασχόληση των εργαζομένων μισθωτών στις επιχειρήσεις, κατά την ημέρα αυτή, είναι νόμιμη. Κατ’ εξαίρεση, για τα καταστήματα προβλέπεται απαγόρευση της απασχόλησης των μισθωτών, καθώς και της λειτουργία τους, μέχρι της 13.00 ώρας της ημέρας αυτής (άρθρο 4 του ΒΔ 748/1966, όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 2, του άρθρου 3, του Ν 435/1976). 

Δεν αποκλείεται πάντως, με σχετική απόφαση του Περιφερειάρχη να ορίζεται διαφορετικός τρόπος λειτουργίας των καταστημάτων, αναλόγως και προς τις τοπικές εορταστικές συνθήκες και έθιμα. Σε ορισμένες δε περιπτώσεις είναι δυνατόν, ο Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας της επιχείρησης (όπου προβλέπεται), ή ακόμη και η Ατομική Σύμβαση Εργασίας του μισθωτού, να καθορίζουν πέραν των υποχρεωτικών αργιών και άλλες ημέρες ως αργίες, μεταξύ δε αυτών και την Μεγάλη Παρασκευή . 

Επιπλέον, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) στην οποία υπάγεται το προσωπικό της επιχείρησης, να περιλαμβάνει σχετικό όρο, με τον οποίο να ορίζεται ο υπολογισμός προσαύξησης, λόγω της απασχόλησης των εργαζομένων κατά την ημέρα αυτή (ευνοϊκότερος όρος της γενικής ρύθμισης).

Αμειβόμενοι με βάση το ημερομίσθιο 

Συνεπώς, στις περιπτώσεις που η επιχείρηση συνήθως παραμένει κλειστή, κατά την Μεγάλη Παρασκευή, δεν προκύπτει υποχρέωση καταβολής αποδοχών, στους εργαζόμενους που αμείβονται με βάση το ημερομίσθιο (εργάτες, εργατοτεχνίτες). Εφόσον λοιπόν, δεν απασχοληθούν οι ημερομίσθιοι κατά την ημέρα αυτή, δεν δικαιούνται να λάβουν το ημερομίσθιο. 

Σημειώνεται, ωστόσο, ότι αν η επιχείρηση συνήθως λειτουργεί κατά την ημέρα αυτή και ο εργοδότης αποφασίσει μονομερώς, να μην λειτουργήσει εφέτος, οφείλει να καταβάλει το ημερομίσθιο στους ως άνω ημερομίσθιους – εργαζόμενους (σχετικές, περί υπερημερίας του εργοδότη, διατάξεις).

Αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό 

Αντιθέτως, οι αμειβόμενοι με βάση τον μηνιαίο μισθό (υπάλληλοι), ανεξαρτήτως αν η επιχείρηση παραμείνει κλειστή την Μεγάλη Παρασκευή και δεν τους απασχολήσει, ή λειτουργήσει κανονικά (πάντως, όχι εκτάκτως), θα λάβουν τον μηνιαίο μισθό τους, χωρίς καμία προσαύξηση. 

Κατ εξαίρεση, στις περιπτώσεις που η επιχείρηση παραμένει κλειστή κατά παράδοση την Μεγάλη Παρασκευή, αλλά ο εργοδότης αποφασίζει φέτος, εκτάκτως να λειτουργήσει, οφείλει την καταβολή επί πλέον του 1/25 του μισθού σε όσους αμείβονται με βάση τον μηνιαίο μισθό (χωρίς προσαύξηση).

2. Η Δεύτερη ημέρα του Πάσχα 

Η Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, της Διακαινησίμου, ως γνωστό ανήκει στις εξαιρέσιμες (υποχρεωτικές) αργίες,κατά τις οποίες δεν επιτρέπεται η απασχόληση των μισθωτών, όπως επίσης και κάθε εμπορική, βιοτεχνική ή βιομηχανική εργασία (άρθρο 1, παρ. 2 και άρθρο 4, παρ. 1, του ΒΔ 748/1966). 

Εξαιρούνται οι περιπτώσεις απασχόλησης των μισθωτών σε επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις, ή υπηρεσίες που ρητά αναφέρονται στο άρθρο 7 και επόμενα, του ως άνω ΒΔ. 

Σε κάθε περίπτωση, όσοι απασχοληθούν κατά την Δεύτερη ημέρα του Πάσχα (σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις, που από τον νόμο επιτρέπεται η λειτουργία τους), αν αμείβονται με βάση το ημερομίσθιο, θα λάβουν το επί πλέον ημερομίσθιο της ημέρας αυτής (ή όσα ωρομίσθια εργασθούν), προσαυξημένο κατά 75% επί του νομίμου ωρομισθίου (δηλαδή του ωρομισθίου που προβλέπεται από την οικεία συλλογική σύμβαση εργασίας, ή του κατώτατου νομοθετημένου μισθού – ημερομισθίου), ενώ αν αμείβονται με βάση τον μηνιαίο μισθό, θα λάβουν αποδοχές ίσες με τα ωρομίσθια, που θα απασχοληθούν και επί πλέον την προσαύξηση του 75%, επί του 1/25 του νόμιμου μηνιαίου μισθού (ή ωρομισθίου). Οι υπολογισμοί θα γίνουν, σύμφωνα με τις πραγματικές ώρες που θα απασχοληθεί ο εργαζόμενος, κατά την ημέρα αυτή.

Παράδειγμα

Εργαζόμενος ο οποίος αμείβεται με βάση τον μηνιαίο μισθό (υπάλληλος) και με πενθήμερη εβδομαδιαία απασχόληση (5 ημέρες χ 8 ώρες = 40 ώρες/εβδομάδα.), έχει μικτές μηνιαίες αποδοχές 1.000,00 ευρώ (ο νόμιμος μισθός είναι  700,00 ευρώ). Υποθέτουμε, ότι απασχολείται κατά την Δεύτερη ημέρα του Πάσχα, κατά πλήρες ωράριο (δηλ. 8 ώρες). 

     Πρόσθετες αποδοχές, λόγω της απασχόλησης ημέρας υποχρεωτικής αργίας 

Με βάση τον καταβαλλόμενο μισθό, υπολογίζουμε το ωρομίσθιο, ως εξής: 

α. Καταβαλλόμενο ημερομίσθιο:  1.000,00 ευρώ / 25 = 40,00 ευρώ 

β. Καταβαλλόμενο ωρομίσθιο: 40,00 ευρώ χ 6 / 40 = 6,00 ευρώ (ή 1.000,00 χ 0,006)  

γ. Νόμιμο (συμβατικό) ημερομίσθιο: 700,00 ευρώ / 25 = 28,00 ευρώ 

δ. Νόμιμο (συμβατικό) ωρομίσθιο: 28,00 ευρώ χ 6 / 40 = 4,20 ευρώ

ε. Προσαύξηση ωρομισθίου, λόγω αργίας: 4,20 χ 75% = 3,15 ευρώ 

στ. Προσαύξηση ημερομισθίου, λόγω αργίας: 3,15 ευρώ χ 8 = 25,20 ευρώ.

Συνεπώς, οι πρόσθετες αποδοχές (μικτά) θα είναι: 25,20 ευρώ. 

Υπενθυμίζεται ότι για τον υπολογισμό  του ωρομισθίου λαμβάνεται υπόψη και το Σάββατο, 6η ημέρα της εβδομάδας.

Το ωρομίσθιο υπολογίζεται με βάση τον μισθό (μικτά), με πολλαπλασιασμό αυτού, επί τον συντελεστή 0,006. Αυτό γιατί:

                  6 ημέρες, δια  40 ώρες,  δια 25 ημέρες,  (6 / 40 / 25 = 0,006)

Συνεπώς, για νόμιμο μισθό 700 ευρώ, το ωρομίσθιο είναι:

                                         700,00 χ 0,006 = 4,20 ευρώ

Το ωρομίσθιο, με βάση το ημερομίσθιο (μικτά) υπολογίζεται με πολλαπλασιασμό αυτού, επί τον συντελεστή 0,15. Αυτό προκύπτει από την διαίρεση:

                                 6 ημέρες, δια 40 ώρες (6 / 40 = 0,15) 

Συνεπώς, για νόμιμο ημερομίσθιο 28 ευρώ, το ωρομίσθιο είναι: 28,00 χ 0,15 = 4,20 ευρώ.

Σημειώνεται ότι το (νόμιμο, αλλά και γενικώς) ημερομίσθιο λαμβάνεται με βάση τις 6,66 ώρες.

3. Η Πρωτομαγιά 1/5/2016

Σύμφωνα με το άρθρο 7 του Ν 74/1975, εάν η ημέρα της Πρωτομαγιάς συμπίπτει με ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας ή με αυτήν την ημέρα του Πάσχα (όπως φέτος), ο Υπουργός Εργασίας μπορεί να την μεταθέτει, με απόφασή του, σε άλλη εργάσιμη ημέρα. Στην περίπτωση αυτή, η Κυριακή του Πάσχα (1/5/2016) εκλαμβάνεται ως μία κανονική Κυριακή αργία, ενώ η ημέρα, κατά την οποία μετατέθηκε και θα εορτασθεί η Πρωτομαγιά (δηλαδή για φέτος η 3/5/2016), μετατρέπεται σε εξαιρέσιμη εορτή και ισχύει για αυτήν ότι και για τις υπόλοιπες υποχρεωτικές αργίες.

Απρίλιος 2016

Από την Επιστημονική Ομάδα του περιοδικού «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ»