■ Γενικά
Αποδεικτικό ενημερότητας, από 01.01.2014, χορηγείται συμφωνά με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170 Α’ – Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας). Οι πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες προσκομίζεται αποδεικτικό ενημερότητας, οι προϋποθέσεις χορήγησής του, οι τυχόν εξαιρέσεις από την υποχρέωση προσκόμισής του, οι οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγησή του, οι φορολογικές δηλώσεις που απαιτείται να έχουν υποβληθεί για την έκδοση του αποδεικτικού, ο τύπος του, το περιεχόμενο, η διάρκεια ισχύος, τα ποσοστά παρακράτησης, τα τυχόν άλλα πρόσωπα τα οποία δύνανται να ζητούν και να λαμβάνουν το αποδεικτικό, τα όργανα έκδοσης του και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής ορίζονται στην κατ’ εξουσιοδότηση εκδοθείσα Απόφαση Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ΠΟΛ.1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 Β’), όπως ισχύει (σχετική απόφαση ΠΟΛ.1124/29.4.2014).
Πιο συγκεκριμένα, στο άρθρο 1 της κατ’ εξουσιοδότησης απόφασης Γ.Γ.Δ.Ε. ΠΟΛ.1274/27.12.2013, περιγράφονται οι πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας.
Σε κάθε περίπτωση, η αιτία χορήγησης αναγράφεται στο αποδεικτικό ενημερότητας (για είσπραξη χρημάτων από φορείς Κεντρικής Κυβέρνησης, από φορείς του Δημοσίου, για μεταβίβαση ακινήτου ή και για κάθε νόμιμη χρήση – εκτός είσπραξης χρημάτων και μεταβίβασης ακινήτων, σχετικό άρθρο 6 ΠΟΛ.1274/27.12.2013).
Επισημαίνεται ότι αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις του άρθρου 3 της απόφασης ΠΟΛ.1274/27.12.2013.
Αναλυτικότερα, για τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας και με την επιφύλαξη τυχόν ειδικότερων διατάξεων, ο αιτών πρέπει :
α. να μην έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες βασικές οφειλές άνω των τριάντα (30) ευρώ βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση. Εφόσον, υφίστανται συνολικές βασικές ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω του προαναφερόμενου ποσού βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση ο αιτών πρέπει να τις έχει τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή είσπραξης ή με ρύθμιση τμηματικής καταβολής
β. να έχει υποβάλει τις δηλώσεις της τελευταίας πενταετίας, ήτοι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, εκκαθαριστικές φόρου προστιθέμενης αξίας και τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής και που η προθεσμία υποβολής τους έχει λήξει ένα μήνα πριν την ημερομηνία αίτησης έκδοσης του αποδεικτικού ενημερότητας.
γ. Στις περιπτώσεις που, στα πλαίσια ελέγχου, διαπιστωθεί ότι δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.), Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) και Στοιχείων Ακινήτων της τελευταίας πενταετίας, καταχωρείται εντολή δέσμευσης του αποδεικτικού ενημερότητας στο πληροφοριακό σύστημα TAXIS, η οποία αίρεται μετά την υποβολή των δηλώσεων ή όταν η σχετική υποχρέωση δεν υφίσταται πλέον.
Για να χορηγηθεί αποδεικτικό ενημερότητας πρέπει να μην υπάρχει εντολή δέσμευσης χορήγησης από Τελωνείο ή άλλη Αρχή ή κατά τις διατάξεις των άρθρων 14 του ν. 2523/1997 και 46 του ν. 4174/2013.
Επιπλέον, αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των παραγράφων 1, περίπτωση β’ και 3 του άρθρου 3 της ΠΟΛ.1274/27.12.2013, στην περίπτωση που έχει κατατεθεί εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης στην Ελλάδα τράπεζας ή άλλου πιστωτικού ιδρύματος, διάρκειας μέχρι έξι (6) μηνών, η οποία διασφαλίζει την καταβολή της οφειλής για την οποία χορηγήθηκε μαζί με τις λοιπές επιβαρύνσεις. Σε αυτή την περίπτωση το αποδεικτικό ενημερότητας που χορηγείται ισχύει για ένα (1) μήνα.
Υπενθυμίζεται ότι, μόνη η ύπαρξη βεβαιωμένων μη ληξιπρόθεσμων οφειλών στη Φορολογική Διοίκηση, δεν εμποδίζει τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας, με την επιφύλαξη των διατάξεων περί συμψηφισμού.
Κατά την εξόφληση τίτλων πληρωμής, ανεξαρτήτως ύψους ποσού (ακόμη και στις περιπτώσεις κάτω των χιλίων πεντακοσίων -1.500- ευρώ κατά τις οποίες δεν απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας) πρέπει να ελέγχεται η τυχόν συνδρομή των προϋποθέσεων του συμψηφισμού (άρθ. 83 ν.δ. 356/1974 ΦΕΚ 90α’, Κ.Ε.Δ.Ε. όπως ισχύει -σχετ. εγκύκλιος ΠΟΛ.1022/24.1.2012, άρθρα 42 και 48 ν. 4174/2013 Κ.Φ.Δ.). Προς υποστήριξη της εφαρμογής των διατάξεων περί συμψηφισμού, έχει γίνει διάκριση της αιτίας χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας όταν αυτό ζητείται για είσπραξη χρημάτων.
Ειδικότερα: α. στις περιπτώσεις είσπραξης από το Δημόσιο (εν στενή έννοια, όπως Υπουργεία, Στρατιωτικά Νοσοκομεία) το αποδεικτικό χορηγείται «για είσπραξη χρημάτων από φορείς Κεντρικής Διοίκησης» και β. στις περιπτώσεις είσπραξης από τον ευρύτερο Δημόσιο τομέα, ήτοι από φορείς/υπηρεσίες του Δημοσίου Τομέα εκτός Κεντρικής Διοίκησης (Δημόσιο εν ευρεία έννοια, όπως Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α., κλπ), το αποδεικτικό χορηγείται «για είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα (πλην Κεντρικής Διοίκησης)».
Εφόσον εισπράττονται ποσά, ανεξαρτήτως ύψους, από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης πρέπει, κατ’ αρχήν, να ελέγχεται η τυχόν εφαρμογή των διατάξεων περί συμψηφισμού (άρθρο 83 ΚΕΔΕ και εγκύκλιος ΠΟΛ.1022/24.1.2012).
■ Ισχύς
Η ισχύς του αποδεικτικού ενημερότητας σύμφωνα με το άρθρο 4 της ΠΟΛ.1274/27.12.2013 ορίζεται σε δύο (2) μήνες, στην περίπτωση που δεν υφίστανται βεβαιωμένες οφειλές, ανεξαρτήτως της πράξης ή συναλλαγής για την οποία ζητείται, και σε ένα (1) μήνα, σε περίπτωση ύπαρξης μη ληξιπρόθεσμων οφειλών, οφειλών που τελούν σε αναστολή ή έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης τμηματικής καταβολής.
■ Περιεχόμενο αίτησης
Η αίτηση χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας πρέπει να είναι πλήρης σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 5 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύει.
1. Στις περιπτώσεις που ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, και υφίσταται συνολική βεβαιωμένη οφειλή άνω των τριάντα (30) ευρώ, στην αίτηση και επί του αποδεικτικού ενημερότητας αναγράφεται ο αριθμός ταυτότητας ακινήτου (ΑΤΑΚ), ή εφόσον δεν υφίσταται, οποιοδήποτε άλλο στοιχείο που ταυτοποιεί το ακίνητο το οποίο θα μεταβιβαστεί ή επί του οποίου θα συσταθεί εμπράγματο δικαίωμα.
2. Στις περιπτώσεις που ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων και υφίσταται συνολική βεβαιωμένη οφειλή άνω των τριάντα (30) ευρώ, στην αίτηση αναγράφεται το στοιχείο του τίτλου πληρωμής ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο ταυτοποιεί την συγκεκριμένη πληρωμή (αριθμός τιμολογίου ή άλλου παραστατικού, πράξη διατάκτη, αριθμός απόφασης, αριθμός λογαριασμού κτλ- άρθ. 5 και 6 Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύουν).
3. Στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας εκδίδεται με τον όρο της παρακράτησης για είσπραξη χρημάτων, το στοιχείο του τίτλου πληρωμής/ ταυτοποίησης αυτού, αναγράφεται επί του αποδεικτικού ενημερότητας.
■ Ποσοστά/ποσά παρακράτησης που τίθενται επί του αποδεικτικού
Στην περίπτωση κατά την οποία χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων ή για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού και υφίστανται βεβαιωμένα ληξιπρόθεσμα χρέη που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τίθεται υποχρεωτικά ο όρος της παρακράτησης, με την επιφύλαξη τυχόν ειδικών διατάξεων που ορίζουν διαφορετικά (π.χ. παρ. 4 άρθρο 242 Ν. 4072/2012 και παρ. 1 άρθρο 32 ν.4314/2014κατόπιν βεβαίωσης διατάκτη πληρωμής για προκαταβολή – ενδιάμεσες πληρωμές ΕΣΠΑ όπου χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των διατάξεων άρθρου 12 ΚΦΔ και της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύουν, χωρίς τον όρο της παρακράτησης). Όρος παρακράτησης δεν τίθεται, εάν το αποδεικτικό χορηγείται λόγω προσκόμισης εγγυητικής επιστολής, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 4 του άρθρου 3 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύει.
Κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας με τον όρο της παρακράτησης (παρ. 4 άρθρου 7 Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013), το συνολικό ποσό της παρακράτησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το σύνολο των ληξιπροθέσμων οφειλών. Συνεπώς, τυχόν μη ληξιπρόθεσμη οφειλή που τελεί σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής δεν συμπεριλαμβάνεται σε τυχόν παρακράτηση επί του αποδεικτικού. Σημειώνεται ότι οι βεβαιωμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές σε καθεστώς αναστολής είσπραξης δύναται να παρακρατηθούν, μόνο εάν ζητηθεί από τον οφειλέτη.
Στις περιπτώσεις που το αποδεικτικό ενημερότητας ζητείται για είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης και συντρέχουν οι προϋποθέσεις του συμψηφισμού (άρθ. 83 Κ.Ε.Δ.Ε., κτλ), το συνολικό ποσοστό παρακράτησης είναι υποχρεωτικά 100% επί της είσπραξης και μέχρι του ύψους των βεβαιωμένων προς στη Φορολογική Διοίκηση οφειλών του δικαιούχου των απαιτήσεων κατά του Δημοσίου (ληξιπροθέσμων και μη, καθώς και σε καθεστώς αναστολής είσπραξης).
Για την εξεύρεση του ελάχιστου ποσοστού παρακράτησης, υπολογίζεται το ελάχιστο ποσοστό επί της εισπραττόμενης απαίτησης (10%, 30%, 70%, κατά περίπτωση) και ταυτόχρονα υπολογίζεται το ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί σε δόσεις ρύθμισης (3 ή 5 δόσεις ρύθμισης από την ημ/νία κατάθεσης της αίτησης), προκειμένου να γίνει σύγκριση αυτών. Μετά τον ανωτέρω υπολογισμό, το ελάχιστο, δυνητικά, ποσοστό/ποσό παρακράτησης επί του αποδεικτικού ενημερότητας, είναι αυτό που αντιστοιχεί στο μεγαλύτερο ποσό εκ των δύο.
Επισημαίνεται ότι το κατώτατο ποσοστό παρακράτησης (30%, 70%) που τίθεται υποχρεωτικά επί του αποδεικτικού ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων δύναται να περιορισθεί στο 10% του εισπραττόμενου ποσού, εφόσον:
i) ο αιτών το αποδεικτικό ενημερότητας έχει περιοδικές αποδεδειγμένες απαιτήσεις ή τουλάχιστον μία ακόμα απαίτηση κατά φορέων όπου είναι υποχρεωτική η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας (όπως ΕΟΠΠΥ, νοσοκομεία κλπ), είναι ενήμερος σε ρύθμιση, και ο αρμόδιος Προϊστάμενος για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής, αξιολογήσει τα ποσά είσπραξης της απαίτησης / απαιτήσεων αυτών ως
αξιόλογα σε σχέση με την οφειλή. Προς απόδειξη των ανωτέρω, ο αιτών προσκομίζει οποιοδήποτε διαθέσιμο στοιχείο, όπως δημόσια έγγραφα, συμβάσεις κτλ. ή / και
ii) ο αιτών έχει υπόλοιπο συνολικής βασικής βεβαιωμένης ρυθμισμένης οφειλής μικρότερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ. Για τον προσδιορισμό του ορίου των 5.000 ευρώ συνυπολογίζονται τυχόν ρυθμισμένες οφειλές συνυπευθυνότητας και συνυποχρέωσης, για τις οποίες ο αιτών το αποδεικτικό έχει ευθύνη για την καταβολή τους.
Οι παραπάνω προϋποθέσεις μπορούν να συντρέχουν είτε σωρευτικά είτε διαζευκτικά.
Επισημαίνεται ότι το ποσοστό 10% επί της εισπραττόμενης απαίτησης, (σε συνδυασμό με το ελάχιστο ποσό που αντιστοιχεί σε δόσεις ρύθμισης – 3 ή 5 δόσεις ρύθμισης από την ημ/νία κατάθεσης της αίτησης – κατά τα ως άνω) ορίζεται ως το κατώτατο όριο παρακράτησης και όχι το υποχρεωτικά οριζόμενο και συνεπώς ο αρμόδιος προϊστάμενος δύναται να ορίσει και μεγαλύτερο ποσοστό παρακράτησης (σύμφωνα με τα ανώτατα όρια, κατά περίπτωση), κατόπιν αξιολόγησης των πραγματικών δεδομένων.
Σε περίπτωση τήρησης άνω της μίας ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής, το ελάχιστο προς παρακράτηση ποσό πρέπει να αντιστοιχεί στην κάλυψη τουλάχιστον των αντίστοιχων δόσεων κάθε μίας ρύθμισης, (3 ή 5 δόσεις ρύθμισης από την ημ/νία κατάθεσης της αίτησης – άρθ. 7 Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013, όπως ισχύει).
Παρατίθενται ενδεικτικά παραδείγματα υπολογισμού του ποσοστού παρακράτησης:
- i) Παράδειγμα ποσοστού παρακράτησης κατά την έκδοση αποδεικτικού για είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου πλην Κεντρικής Διοίκησης που αφορά σε οφειλέτες που τηρούν ρύθμιση τμηματικής καταβολής και είναι ενήμεροι σ’ αυτή και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αυτού.
Ο αιτών το αποδεικτικό έχει απαίτηση είσπραξης ύψους 7.000 ευρώ από φορείς Δημοσίου πλην Κεντρικής Διοίκησης και βεβαιωμένες εναπομείνασες ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 3.000 ευρώ με εναπομένουσες 10 δόσεις ρύθμισης που έπονται από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης.
• Ο αιτών έχει περιοδικές απαιτήσεις από φορείς του Δημοσίου πλην Κεντρικής Διοίκησης.
• Το κατώτατο όριο παρακράτησης είναι 10% επί του εισπραττόμενου ποσού, το οποίο πρέπει να καλύψει τουλάχιστον τρεις δόσεις της ρύθμισης που έπονται από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης, δηλαδή στην ανωτέρω περίπτωση, το κατώτατο ποσό παρακράτησης αναπροσαρμόζεται από 700 ευρώ σε 900 ευρώ.
• Τον επόμενο μήνα που θα αιτηθεί ο οφειλέτης αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων από φορέα του ευρύτερου Δημοσίου, το κατώτατο δυνητικά όριο παρακράτησης είναι το 10%, με την προϋπόθεση ότι καλύπτεται τουλάχιστον μία επιπλέον δόση ρύθμισης εφόσον οι υπόλοιπες δύο από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης έχουν ήδη αποδοθεί/πιστωθεί από την προηγούμενη παρακράτηση και επιπλέον στοιχειοθετείται η ύπαρξη μίας ακόμη απαίτησης (αξιόλογης σε σχέση με την οφειλή) για την οποία απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας.
ii) Παράδειγμα ποσοστού παρακράτησης κατά την έκδοση αποδεικτικού για μεταβίβαση ακίνητου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, που αφορά σε οφειλέτες που τηρούν ρύθμιση τμηματικής καταβολής, είναι ενήμεροι σ’ αυτή και πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης αυτού.
• Ο αιτών έχει βεβαιωμένες ρυθμισμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 13.000 ευρώ.
• Η αντικειμενική αξία του ακινήτου είναι 12.000 ευρώ και το τίμημα ανέρχεται στο ποσό των 10.000 ευρώ. Το 70% του τιμήματος είναι 7.000 ευρώ και το 70% της αντικειμενικής αξίας είναι 8.400 ευρώ. Συνεπώς, εν προκειμένω, τα όρια των ποσοστών παρακράτησης (ήτοι από 70% έως 100%) επί του τιμήματος, όχι όμως σε αξία μικρότερης της αντικειμενικής, υπολογίζονται από 8.400 ευρώ έως 10.000 ευρώ.
• Στην περίπτωση που είναι διασφαλισμένη η είσπραξη της οφειλής, τα όρια των ποσοστών παρακράτησης (ήτοι από 50% έως 100%) επί του τιμήματος όχι όμως σε αξία μικρότερης της αντικειμενικής, υπολογίζονται από 6.000 ευρώ έως 10.000 ευρώ.
■ Αποδεικτικό ενημερότητας/βεβαίωση οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου/είσπραξη χρημάτων
1. Διασφάλιση της οφειλής απαιτείται ως προϋπόθεση χορήγησης του αποδεικτικού ενημερότητας ή βεβαίωσης οφειλής «για μεταβίβαση ακινήτου» στις περιπτώσεις :
i) έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, με οριζόμενο από το αρμόδιο όργανο, ποσοστό παρακράτησης από 50% έως 69,99% επί του τιμήματος, το οποίο υπολογίζεται επί της πραγματικής αξίας του ακινήτου, όχι όμως σε αξία μικρότερης της αντικειμενικής και στην περίπτωση που δεν εξοφλούνται πλήρως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές.
ii) μεταβίβασης ακινήτου ή σύστασης εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού χωρίς τίμημα (όπως δωρεά ακινήτου),
iii) βεβαίωσης οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού, όταν το σύνολο του προϊόντος του τιμήματος, το οποίο και αναγράφεται επί της βεβαίωσης οφειλής, υπολείπεται της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος που συστήνεται επ’ αυτού και δεν εξοφλεί το σύνολο της οφειλής.
2. Επισημαίνεται ότι, όταν ζητείται αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων και δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις συμψηφισμού ούτε χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας, εκδίδεται βεβαίωση οφειλής, η οποία συμπεριλαμβάνει τις βεβαιωμένες, ληξιπρόθεσμες και μη ληξιπρόθεσμες (ρυθμισμένες και μη), στη Φορολογική Διοίκηση, οφειλές για τις οποίες ο αιτών το αποδεικτικό έχει ευθύνη καταβολής κατά τις κείμενες διατάξεις, ανεξαρτήτως τυχόν καταχωρημένης δέσμευσης αποδεικτικού ενημερότητας κατά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο (όπως δέσμευση αποδεικτικού ενημερότητας από ΟΤΑ κτλ), και της τυχόν μη υποβολής των εκ του νόμου οριζομένων δηλώσεων. Σημειώνεται ότι οι οφειλές σε καθεστώς αναστολής είσπραξης αναγράφονται μόνον, εάν ζητηθεί από τον οφειλέτη στην αίτησή του.
3. Η υπηρεσία ή ο οργανισμός που παραλαμβάνει τη βεβαίωση οφειλής αποδίδει στην υπηρεσία που εξέδωσε τη βεβαίωση, το προς είσπραξη ποσό και μέχρι του ύψους του συνόλου των βεβαιωμένων οφειλών. Για την απόδοση τυχόν εναπομείναντος ποσού στο δικαιούχο από την υπηρεσία ή τον οργανισμό πληρωμής, απαιτείται προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας.
4. Βεβαίωση οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού, δεν χορηγείται εάν συντρέχουν και άλλοι λόγοι μη έκδοσης αποδεικτικού ενημερότητας πέραν από τις βεβαιωμένες – μη τακτοποιημένες κατά νόμιμο τρόπο – οφειλές στη Φορολογική Διοίκηση, όπως ύπαρξη τυχόν εντολής δέσμευσης από ΟΤΑ ή τυχόν μη υποβολή των εκ του νόμου οριζομένων δηλώσεων κτλ..
5. Στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 8 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013 και της παρ. 2 του άρθρου 4 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1275/27.12.2013, όπως ισχύουν ορίζεται η διαδικασία κατά την οποία χορηγούνται τα σχετικά πιστοποιητικά στις περιπτώσεις που αγοραστής είναι Αρχή του Δημοσίου Τομέα ή το τίμημα καταβάλλεται με χορήγηση δανείου από αναγνωρισμένη στην Ελλάδα Τράπεζα ή άλλο Πιστωτικό Ίδρυμα.
6. Στην περίπτωση β του άρθρου 8 της Απόφασης ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013 ορίζεται η διαδικασία χορήγησης αποδεικτικού ενημερότητας στην περίπτωση τμηματικής εξόφλησης του τιμήματος με εκχώρηση του συνόλου του τιμήματος και μέχρι του ύψους του παρακρατούμενου ποσού στο Δημόσιο και παρακράτηση της κυριότητας του ακινήτου στον πωλητή μέχρι την συνολική απόδοση του παρακρατούμενου ποσού στο Δημόσιο.
■ Από την προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας εξαιρούνται:
α) Το Ελληνικό Δημόσιο, το Δημόσιο άλλων Κρατών, οι Διεθνείς Οργανισμοί, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα Ν.Π.Δ.Δ. καθώς και τα ιδρύματα που είχαν συσταθεί με το ν.2039/1939 (Α΄ 455) και συνιστώνται με τις διατάξεις του Κώδικα Κοινωφελών Περιουσιών – Σχολαζουσών Περιουσιών (ν.4182/2013, Α΄ 185).
β) Ο σύνδικος της πτώχευσης φυσικού ή νομικού προσώπου για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν στην πτωχευτική περιουσία, ο εκκαθαριστής επιχείρησης για τις πράξεις της εκκαθάρισης, ο κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, όταν ενεργεί αποδεδειγμένα για πράξεις εκκαθάρισης της σχολάζουσας κληρονομιάς, καθώς και ο εκκαθαριστής κληρονομιάς για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν στην κληρονομιά.
γ) Οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, είτε αλλοδαποί είτε ομογενείς, που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό και διατηρούν την ελληνική υπηκοότητα, εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
δ) Οι δικαιούχοι είσπραξης αμοιβών ή πάγιας αντιμισθίας γενικά από παροχή εξαρτημένης εργασίας, συντάξεων, διατροφής, εξόδων παράστασης δημοσίων λειτουργών, εξόδων νοσηλείας και κηδείας, εφόσον η πληρωμή γίνεται απευθείας στον δικαιούχο μισθωτό, συνταξιούχο ή στην οικογένειά του ή σε πρόσωπο νόμιμα εξουσιοδοτημένο.
ε) Οι δικαιούχοι ασφαλιστικών αποζημιώσεων και αποζημιώσεων από αδικοπραξία, που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση.
στ) Οι δικαιούχοι των κατά τις κείμενες διατάξεις λοιπών ακατάσχετων χρηματικών απαιτήσεων, όπως αυτές προσδιορίζονται από την υπηρεσία που διενεργεί την εκκαθάριση.
■ Σχετικές διατάξεις
Σχετ: 1. Άρθρο 12 ν. 4174/2013, ΦΕΚ 170 Α, όπως ισχύει.
2. Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 Β), όπως έχει κωδικοποιηθεί και ισχύει.
3. Απόφαση ΓΓΔΕ ΠΟΛ.1275/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398 β), όπως ισχύει.
4. Εγκύκλιοι ΠΟΛ.1124/29.4.2014 και ΠΟΛ.1022/24.1.2012
4. Εγκύκλιος ΠΟΛ.1141/16.9.2016
Σχετικές ΠοΛ
ΠΟΛ.1274/27.12.2013
Αποδεικτικό Ενημερότητας άρθρου 12 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170Α΄)
Αθήνα, 27 Δεκεμβρίου 2013
(ΦΕΚ Β’ 3398/31-12-2013)
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΝ – ΤΜΗΜΑ Α΄
Ταχ. Δ/νση : Καρ. Σερβίας 10
Ταχ. Κώδικας : 101 84 Αθήνα
Τηλέφωνο : 210 36 35 480210 36 35 480
FAX : 210 36 35 077
ΠΟΛ 1274/2013
ΘΕΜΑ: «Αποδεικτικό Ενημερότητας άρθρου 12 ν. 4174/2013 (ΦΕΚ 170Α΄)».
ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
Έχοντας υπόψη:
1. Τις διατάξεις των παρ. 5 και 8 του άρθρου 12, του ν.4174/2013 (Α΄ 170) «Φορολογικές διαδικασίες και άλλες διατάξεις».
3. Τις διατάξεις της υποπαραγράφου Ε2 του ν. 4093/2012 περί σύστασης θέσης Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων (Α΄222).
3. Την Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου αρ. 1 της 16.1.2013 (τ. Υ.Ο.Δ.Δ. 18), «Επιλογή και Διορισμός Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων».
4. Το γεγονός ότι από την απόφαση αυτή δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.
ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ
Άρθρο 1
Πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας.
1. Η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας καθίσταται υποχρεωτική στις εξής περιπτώσεις:
α. Για την είσπραξη χρημάτων ή την εξόφληση τίτλων πληρωμής από το Δημόσιο Τομέα, όπως αυτός καθορίζεται στην κείμενη νομοθεσία από Δημοσίους Υπολόγους και από αυτούς που ενεργούν πληρωμές με εντολή ή εξουσιοδότηση των ανωτέρω, εφόσον το ακαθάριστο ποσό για κάθε τίτλο πληρωμής υπερβαίνει τα χίλια πεντακόσια ευρώ (1.500), ανά δικαιούχο. Το αποδεικτικό ενημερότητας προσκομίζεται από τον εισπράττοντα στους διενεργούντες την πληρωμή ή την εξόφληση του τίτλου, κατά την πληρωμή ή την εξόφληση αυτού. Τίτλοι πληρωμής που εξοφλούνται με ποσό κάτω των χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ συμψηφίζονται με τυχόν οφειλές των δικαιούχων, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του άρθρου 83 του ν.δ. 356/1974 − Α΄ 90 (Κ.Ε.Δ.Ε.), όπως ισχύει.
(Η περίπτωση α’, τέθηκε όπως τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
β. Για τη σύναψη και ανανέωση συμβάσεων δανείων, πιστώσεων και χρηματοδοτήσεων γενικά με τις αναγνωρισμένες στην Ελλάδα τράπεζες και λοιπά πιστωτικά ιδρύματα, εφόσον χορηγούνται με την εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, εκτός από εκείνες που χορηγούνται για αποκατάσταση ζημιών που προέρχονται από έκτακτα γεγονότα. Το αποδεικτικό ενημερότητας προσκομίζεται από τον αντισυμβαλλόμενο στην Τράπεζα ή στο Πιστωτικό Ίδρυμα κατά τη σύναψη ή ανανέωση της σύμβασης και κατά την εκτέλεση αυτής από τον εισπράττοντα.
γ. Για τη μεταβίβαση ακινήτου εξ’ επαχθούς αιτίας, γονικής παροχής, δωρεάς ή δια εκούσιου πλειστηριασμού, καθώς και για την εκούσια σύσταση εμπράγματων δικαιωμάτων επί ακινήτων, τη διανομή κοινών ακινήτων, την εκούσια ανταλλαγή ακινήτων και τη σύσταση οριζόντιας ιδιοκτησίας, εφόσον στην τελευταία περίπτωση η σύμβαση καταρτίζεται μεταξύ των συγκυρίων του ακινήτου ή και τρίτων, ανεξαρτήτως εάν τελεί υπό την αναβλητική αίρεση της ανεγέρσεως. Το αποδεικτικό ενημερότητας προσκομίζεται, αντίστοιχα, από τον μεταβιβάζοντα το ακίνητο ή τον παρέχοντα τη γονική παροχή ή δωρεά, τον παρέχοντα το εμπράγματο δικαίωμα, τους συγκύριους ή και τον αγοραστή για λογαριασμό του πωλητή στην περίπτωση αυτοσύμβασης, στο συμβολαιογράφο που συντάσσει τη σχετική πράξη, ο οποίος υποχρεούται να μνημονεύει στο κείμενο της πράξης την υπηρεσία έκδοσης του αποδεικτικού, τον αριθμό και την ημερομηνία αυτού.
δ. Για τη συμμετοχή σε διαγωνισμούς ανάληψης εκτέλεσης δημοσίων έργων ή προμηθειών από το Δημόσιο Τομέα, όπως αυτός καθορίζεται στην κείμενη νομοθεσία. Το αποδεικτικό ενημερότητας προσκομίζεται από τον υποβάλλοντα την προσφορά στην υπηρεσία που υποβάλλεται η προσφορά.
ε. Για την καταβολή των εκχωρημένων χρηματικών απαιτήσεων κατά των φορέων της περίπτωσης α. του παρόντος άρθρου. Το αποδεικτικό προσκομίζεται στους διενεργούντες την πληρωμή ή την εξόφληση του τίτλου, κατά την πληρωμή ή την εξόφληση αυτού, τόσο από τον εκχωρητή ή ενεχυράσαντα όσο και από τον εκδοχέα ή ενεχυρούχο δανειστή. Η έκδοση αποδεικτικού ενημερότητας του εκχωρητή ή ενεχυράσαντα ζητείται είτε από τον εκδοχέα είτε από τον ενεχυρούχο δανειστή. Αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησής του, λόγω οφειλών, τα προς είσπραξη χρήματα αποδίδονται στο Δημόσιο μέχρι του ύψους των βεβαιωμένων χρεών κατά το χρόνο της απόδοσης αυτών.
(Η περίπτωση ε’, τέθηκε όπως τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
στ. Για κάθε άλλη πράξη, συναλλαγή ή ενέργεια για την οποία απαιτείται προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας από τις εκάστοτε εν ισχύ διατάξεις.
2. Για κάθε τίτλο πληρωμής και για κάθε πράξη, για την οποία απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας εκδίδεται ένα και μόνο αποδεικτικό ενημερότητας.
Άρθρο 2
Εξαιρέσεις από την προσκόμιση
1. Κατ’ εξαίρεση, για τη διενέργεια των πράξεων ή συναλλαγών του προηγούμενου άρθρου δεν απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας:
α. Από το Ελληνικό Δημόσιο, το Δημόσιο άλλων Κρατών, τους Διεθνείς Οργανισμούς, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα Ν.Π.Δ.Δ. καθώς και τα ιδρύματα που είχαν συσταθεί με το ν. 2039/1939 (Α΄ 455) και συνιστώνται με τις διατάξεις του Κώδικα Κοινωφελών Περιουσιών – Σχολαζουσών Περιουσιών (ν.4182/2013, Α΄ 185).
β. Από το σύνδικο της πτώχευσης φυσικού ή νομικού προσώπου για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν στην πτωχευτική περιουσία, τον εκκαθαριστή επιχείρησης για τις πράξεις της εκκαθάρισης, τον κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς, όταν ενεργεί αποδεδειγμένα για πράξεις εκκαθάρισης της σχολάζουσας κληρονομιάς, καθώς και τον εκκαθαριστή κληρονομιάς για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν στην κληρονομιά.
γ. Από μόνιμους κατοίκους εξωτερικού, είτε αλλοδαπούς είτε ομογενείς, που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό και διατηρούν την ελληνική υπηκοότητα, εφόσον δεν αποκτούν εισόδημα στην Ελλάδα.
δ. Από τους δικαιούχους είσπραξης αμοιβών ή πάγιας αντιμισθίας γενικά από παροχή εξαρτημένης εργασίας, συντάξεων, διατροφής, εξόδων παράστασης δημοσίων λειτουργών, εξόδων νοσηλείας και κηδείας, εφόσον η πληρωμή γίνεται απευθείας στον δικαιούχο μισθωτό, συνταξιούχο ή στην οικογένειά του ή σε πρόσωπο νόμιμα εξουσιοδοτημένο.
ε. Από τους δικαιούχους ασφαλιστικών αποζημιώσεων και αποζημιώσεων από αδικοπραξία, που επιδικάζονται με δικαστική απόφαση.
στ. Για τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος υπέρ του Δημοσίου.
ζ. Για δικαιούχους των κατά τις κείμενες διατάξεις λοιπών ακατάσχετων χρηματικών απαιτήσεων, όπως αυτές προσδιορίζονται από την υπηρεσία που διενεργεί την εκκαθάριση.
Άρθρο 3
Προϋποθέσεις χορήγησης
1. Για τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας ο αιτών πρέπει σωρευτικά:
α. να μην έχει συνολικές ληξιπρόθεσμες βασικές οφειλές άνω των τριάντα (30) ευρώ βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση. Εφόσον, υφίστανται συνολικές βασικές ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω του προαναφερόμενου ποσού βεβαιωμένες στη Φορολογική Διοίκηση ο αιτών πρέπει να τις έχει τακτοποιήσει κατά νόμιμο τρόπο με αναστολή είσπραξης ή με ρύθμιση τμηματικής καταβολής, και
(Η περίπτωση α’, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
β. να έχει υποβάλει τις δηλώσεις της τελευταίας πενταετίας, ήτοι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος, εκκαθαριστικές φόρου προστιθέμενης αξίας και τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, που έπονται της τελευταίας εκκαθαριστικής και που η προθεσμία υποβολής τους έχει λήξει ένα μήνα πριν την ημερομηνία αίτησης έκδοσης του αποδεικτικού ενημερότητας.
(Η περίπτωση β’, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
γ. Στις περιπτώσεις που, στα πλαίσια ελέγχου, διαπιστωθεί ότι δεν έχουν υποβληθεί δηλώσεις Φόρου Μισθωτών Υπηρεσιών (Φ.Μ.Υ.), Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.), Φόρου Ακίνητης Περιουσίας (Φ.Α.Π.) και Στοιχείων Ακινήτων της τελευταίας πενταετίας, καταχωρείται εντολή δέσμευσης του αποδεικτικού ενημερότητας στο πληροφοριακό σύστημα TAXIS, η οποία αίρεται μετά την υποβολή των δηλώσεων ή όταν η σχετική υποχρέωση δεν υφίσταται πλέον.
(Η περίπτωση γ’, τέθηκε όπως προστέθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
2. Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στις ως άνω ληξιπρόθεσμες οφειλές:
α. Για τα φυσικά πρόσωπα, λαμβάνονται υπόψη οι ατομικές οφειλές, καθώς και οφειλές, για τις οποίες το φυσικό πρόσωπο έχει ευθύνη για την καταβολή τους, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Για τα φυσικά πρόσωπα που διατελούν σε γάμο λαμβάνονται υπόψη οι προσωπικές οφειλές κάθε συζύγου χωριστά και για τις συζύγους, επιπρόσθετα, οι οφειλές που είναι βεβαιωμένες στο όνομα του συζύγου τους, εφόσον σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις ευθύνονται οι ίδιες για την καταβολή αυτών.
β. Για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες λαμβάνονται υπόψη οι οφειλές τους καθώς και οι οφειλές που έχουν βεβαιωθεί σε βάρος άλλων προσώπων και για τις οποίες έχουν ευθύνη για την καταβολή τους, σύμφωνα με τις ισχύουσες φορολογικές και άλλες διατάξεις.
3. Για να χορηγηθεί αποδεικτικό ενημερότητας πρέπει να μην υπάρχει εντολή δέσμευσης χορήγησης από Τελωνείο ή άλλη Αρχή ή κατά τις διατάξεις των άρθρων 14 του ν. 2523/1997 και 46 του ν. 4174/2013.
4. Αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις των παραγράφων 1, περ. β’, και 3 του παρόντος άρθρου, στην περίπτωση που έχει κατατεθεί εγγυητική επιστολή αναγνωρισμένης στην Ελλάδα τράπεζας ή άλλου πιστωτικού ιδρύματος, διάρκειας μέχρι έξι (6) μηνών, η οποία διασφαλίζει την καταβολή της οφειλής για την οποία χορηγήθηκε μαζί με τις λοιπές επιβαρύνσεις.
5. Στην περίπτωση της μεταβίβασης ακινήτου ή της σύστασης εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού χωρίς τίμημα, δεν χορηγείται αποδεικτικό ενημερότητας, εφόσον η είσπραξη της οφειλής δεν είναι διασφαλισμένη.
Άρθρο 4
Χρόνος ισχύος
1. Η ισχύς του αποδεικτικού ενημερότητας ορίζεται σε δύο (2) μήνες, στην περίπτωση που δεν υφίστανται βεβαιωμένες οφειλές, ανεξαρτήτως της πράξης ή συναλλαγής για την οποία ζητείται.
2. Ο χρόνος ισχύος του αποδεικτικού ορίζεται σε ένα (1) μήνα, σε περίπτωση ύπαρξης μη ληξιπρόθεσμων οφειλών, οφειλών που τελούν σε αναστολή ή έχουν υπαχθεί σε πρόγραμμα ρύθμισης τμηματικής καταβολής.
Άρθρο 5
Διαδικασία αίτησης – αναζήτησης – αρμόδιο όργανο
1. Το αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου και αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε χορηγείται από οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. ή Ελεγκτικό Κέντρο.
(Η παράγραφος 1, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
2. Η αίτηση για τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας περιέχει:
α. αν υποβάλλεται από φυσικό πρόσωπο, ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, διεύθυνση επαγγέλματος και κατοικίας, αριθμό δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου, αν πρόκειται για αλλοδαπούς,
β. αν υποβάλλεται από νομικό πρόσωπο, επωνυμία, διεύθυνση και Αριθμό Φορολογικού Μητρώου,
γ. το σκοπό για τον οποίο ζητείται,
δ. το φορέα στον οποίο θα κατατεθεί,
ε. στην περίπτωση ύπαρξης συνολικών βεβαιωμένων οφειλών άνω των (30) ευρώ, και το ακίνητο το οποίο θα μεταβιβαστεί ή επί του οποίου θα συσταθεί εμπράγματο δικαίωμα με τον αριθμό ταυτότητας ακινήτου (Α.Τ.ΑΚ) εφόσον υφίσταται, εάν το αποδεικτικό ζητείται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπραγμάτου δικαιώματος επ’ αυτού και τα στοιχεία του τίτλου πληρωμής ή οποιοδήποτε στοιχείο ταυτοποιεί τη συγκεκριμένη πληρωμή, εάν ζητείται για είσπραξη χρημάτων,
(Η περίπτωση ε’, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
στ. τα στοιχεία του τίτλου πληρωμής, εάν ζητείται για είσπραξη χρημάτων.
(Η περίπτωση στ’, απαλείφεται με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
3. Απαλλάσσεται ο συναλλασσόμενος της υποχρέωσης προσκόμισης του εντύπου αποδεικτικού ενημερότητας, σε όσες υπηρεσίες ή φορείς έχουν πιστοποιηθεί από το Υπουργείο Οικονομικών ότι υποχρεούνται να το ζητούν και να το λαμβάνουν ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτύου, εκτός των περιπτώσεων που αυτό δεν υποστηρίζεται. Τα Γραφεία Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (Γ.Ε.Φ.) του Υπουργείου Οικονομικών λαμβάνουν και παραδίδουν το αποδεικτικό ενημερότητας στον αιτούντα ή σε νόμιμα εξουσιοδοτημένο εκπρόσωπο του, ύστερα από σχετική αίτηση του, για να το χρησιμοποιήσει για τις πράξεις και τις συναλλαγές που αυτό απαιτείται. Στις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η χορήγηση του ηλεκτρονικά, ή που απαιτείται υπογραφή του αποδεικτικού από Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. ή Ελεγκτικού Κέντρου, δύνανται να παραλαμβάνουν και να αποστέλλουν την αίτηση του ενδιαφερόμενου σε Δ.Ο.Υ., μέσω τηλεομοιοτυπίας. Το αποδεικτικό ή η βεβαίωση οφειλής κατά περίπτωση, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις χορήγησης του, αποστέλλονται ταχυδρομικά στο Γ.Ε.Φ. και παραδίδονται στον ενδιαφερόμενο.
(Τα τρία τελευταία εδάφια της παραγράφου 3, τέθηκαν όπως προστέθηκαν με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
Άρθρο 6
Τύπος και περιεχόμενο του αποδεικτικού ενημερότητας
1. Το αποδεικτικό ενημερότητας αποτελεί δημόσιο έγγραφο, φέρει τον τίτλο “ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΟ ΕΝΗΜΕΡΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΧΡΕΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ” και περιέχει υποχρεωτικά τον τίτλο της εκδούσας υπηρεσίας και της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. του φορολογούμενου, το ονοματεπώνυμο του φυσικού ή την επωνυμία του νομικού προσώπου στο οποίο χορηγείται, τη διεύθυνση αυτών, τον αριθμό δελτίου ταυτότητας του φυσικού προσώπου, τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου, την ημερομηνία έκδοσης του αποδεικτικού ολογράφως, τον αύξοντα αριθμό του αποδεικτικού, το σκοπό για τον οποίο αυτό εκδίδεται, καθώς και την ημερομηνία έκδοσης και διάρκειας ισχύος του ολογράφως.
2. Στο αποδεικτικό ενημερότητας αναγράφεται και:
α. η αιτία χορήγησής του, ως ακολούθως:
i) Για είσπραξη χρημάτων από φορείς της Κεντρικής Διοίκησης.
ii) Για είσπραξη χρημάτων από φορείς του Δημοσίου τομέα (πλην Κεντρικής Διοίκησης).
iii) Για μεταβίβαση ακινήτου.
iv) Για κάθε νόμιμη χρήση (εκτός είσπραξης χρημάτων και μεταβίβασης ακινήτων).
β. Στα αποδεικτικά μηνιαίας ισχύος που εκδίδονται για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, το ακίνητο το οποίο θα μεταβιβαστεί ή επί του οποίου θα συσταθεί εμπράγματο δικαίωμα με τον αριθμό ταυτότητας ακινήτου (Α.Τ.ΑΚ)
εφόσον υφίσταται. Στην περίπτωση ύπαρξης συνολικών βεβαιωμένων οφειλών έως και τριάντα (30) ευρώ, δεν απαιτείται η αναγραφή του ακινήτου.
γ. Στα αποδεικτικά μηνιαίας ισχύος που εκδίδονται με τον όρο της παρακράτησης για είσπραξη χρημάτων, τα στοιχεία του τίτλου πληρωμής ή οποιοδήποτε στοιχείο ταυτοποιεί τη συγκεκριμένη πληρωμή.
(Η παράγραφος 2, τέθηκε όπως τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014 και οι περιπτώσεις i και ii αντικαταστάθηκαν με την ΠΟΛ.1038/28.3.2016)
3. Στο αποδεικτικό ενημερότητας που εκδίδεται με όρο παρακράτησης αναγράφεται ο κατά περίπτωση κωδικός, σύμφωνα με τον οποίο ο υπόχρεος θα αποδώσει το ποσό της παρακράτησης στους φορείς είσπραξης για λογαριασμό της Φορολογικής Διοίκησης κατά την κείμενη νομοθεσία.
4. Τα έντυπα του αποδεικτικού ενημερότητας φέρουν ενιαία και συνεχή μηχανική αρίθμηση.
5. Αν κατά την έκδοση του αποδεικτικού ενημερότητας γίνει κάποιο λάθος, δεν επιτρέπεται η διόρθωσή του, αλλά αυτό ακυρώνεται με πράξη του εκδότη και παραμένουν στην εκδούσα υπηρεσία, τόσο το πρωτότυπο όσο και το αντίγραφο.
6. Τα αποδεικτικά ενημερότητας εκδίδονται σε δύο αντίγραφα. Το πρωτότυπο χορηγείται ή αποστέλλεται στην υπηρεσία ή στον οργανισμό πληρωμής ή στον συμβολαιογράφο, όταν πρόκειται για μεταβίβαση ακινήτου, και το αντίγραφο επισυνάπτεται στη σχετική αίτηση και αρχειοθετείται ως στέλεχος. Το αποδεικτικό ενημερότητας που εκδίδεται με όρο παρακράτησης καταχωρείται σε ειδικό βιβλίο, προκειμένου να ελέγχεται η απόδοση των ποσών.
7. Το αποδεικτικό ενημερότητας που εκδίδεται ηλεκτρονικά φέρει ηλεκτρονική αποτύπωση της υπογραφής του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων ή του εξουσιοδοτούμενου από αυτόν οργάνου. Αυτό που χορηγείται από τις Δ.Ο.Υ., αν είναι δίμηνης ισχύος, ή μηνιαίας που χορηγείται για κάθε νόμιμη χρήση, πλην είσπραξης χρημάτων και πλην μεταβίβασης ακινήτων, εκδίδεται κατ’ εξουσιοδότηση του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων από οποιοδήποτε υπάλληλο οποιασδήποτε Δ.Ο.Υ., και. αν είναι μηνιαίας ισχύος και χορηγείται για είσπραξη χρημάτων ή για μεταβίβαση ακινήτου, από τον Προϊστάμενο οποιασδήποτε Δ.Ο.Υ.. Αν υφίστανται οφειλές σε αναστολή ή το αποδεικτικό εκδίδεται με τον όρο της παρακράτησης για είσπραξη χρημάτων ή το αποδεικτικό εκδίδεται για μεταβίβαση ακινήτου και υφίστανται ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές, απαιτείται έγκριση από τον αρμόδιο Προϊστάμενο για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής υπηρεσίας, ο οποίος ορίζει και το ποσοστό παρακράτησης επί του αποδεικτικού, όπου απαιτείται.
(Η παράγραφος 7, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
8. Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας για τη χορήγηση του αποδεικτικού υπηρεσίας, υποχρεούται να ελέγχει τουλάχιστον δειγματοληπτικά τα εκδοθέντα αποδεικτικά, σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα της χορήγησής τους.
9. Η Οικονομική Επιθεώρηση υποχρεούται να εκδίδει εντολές δειγματοληπτικού ελέγχου γνησιότητας των αποδεικτικών ενημερότητας, που προσκομίζονται στις διάφορες υπηρεσίες, διασταυρώνοντας τα σχετικά στοιχεία με αυτά των αρμόδιων υπηρεσιών καθώς και την έγκαιρη απόδοση των παρακρατούμενων ποσών.
10. Δεν επιτρέπεται θεώρηση φωτοαντιγράφων ή αντιγράφων του αποδεικτικού ενημερότητας.
Άρθρο 7
Ποσοστό παρακράτησης επί αποδεικτικού ενημερότητας
1. Όταν εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας για είσπραξη χρημάτων ή μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού εξ επαχθούς αιτίας και ο φορολογούμενος έχει οφειλές που έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση, πέραν της προϋπόθεσης ενημερότητας του οφειλέτη σε ρύθμιση τμηματικής καταβολής, τίθεται υποχρεωτικά και όρος παρακράτησης μέρους της εισπραττόμενης απαίτησης, ο οποίος αναγράφεται επί του αποδεικτικού. Όρος παρακράτησης δεν τίθεται, εάν το αποδεικτικό χορηγείται λόγω προσκόμισης εγγυητικής επιστολής, κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 3 της παρούσας.
2. Το ποσοστό της παρακράτησης ορίζεται από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας για την επιδίωξη της είσπραξης των οφειλών υπηρεσίας εντός των ακόλουθων κατά περίπτωση ορίων:
α. τριάντα (30%) έως πενήντα (50%) τοις εκατό του εισπραττόμενου ποσού, όταν αιτία χορήγησης του αποδεικτικού είναι η είσπραξη χρημάτων. Εάν, εντούτοις, έχει καταβληθεί μέσω της ρύθμισης συνολικό ποσό μικρότερο του τριάντα τοις εκατό (30%) της ρυθμισμένης οφειλής παρακρατείται ποσοστό εβδομήντα (70%) έως εκατό (100%) τοις εκατό. Ειδικότερα στις περιπτώσεις i) ύπαρξης συνολικής βασικής βεβαιωμένης ρυθμισμένης οφειλής μικρότερης των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ και ii) ύπαρξης στοιχείων για άλλες απαιτήσεις (περιοδικές ή εφάπαξ) για την είσπραξη των οποίων είναι υποχρεωτική η προσκόμιση αποδεικτικού ενημερότητας, τα ανωτέρω κατώτατα όρια ποσοστών παρακράτησης ορίζονται στο δέκα τοις εκατό (10%). Σε κάθε περίπτωση το ποσοστό παρακράτησης πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον στην κάλυψη τριών (3) δόσεων της τηρούμενης ρύθμισης/ρυθμίσεων που έπονται της ημερομηνίας κατάθεσης του αιτήματος χορήγησης του αποδεικτικού, εφόσον οι εναπομένουσες δόσεις είναι έως και δώδεκα (12). Άλλως, εάν οι εναπομένουσες δόσεις της τηρούμενης ρύθμισης/ρυθμίσεων είναι περισσότερες των δώδεκα (12) το κατώτερο ποσοστό παρακράτησης πρέπει να αντιστοιχεί τουλάχιστον στην κάλυψη πέντε (5) δόσεων της τηρούμενης ρύθμισης ρυθμίσεων που έπονται της ημερομηνίας κατάθεσης του αιτήματος χορήγησης του αποδεικτικού. Σε αντίθετη περίπτωση και εφόσον η παρακράτηση δεν επαρκεί για την κατά περίπτωση κάλυψη των ως άνω δόσεων, το ποσοστό παρακράτησης αναπροσαρμόζεται ανάλογα.
(Τα τέσσερα τελευταία εδάφια της περίπτωσης α’, τέθηκαν όπως προστέθηκαν με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
β. εβδομήντα (70%) έως εκατό (100%) τοις εκατό, όταν αιτία χορήγησης είναι η μεταβίβαση ακινήτου ή η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού. Εφόσον η είσπραξη της οφειλής είναι διασφαλισμένη, το κατώτατο όριο παρακράτησης του προηγούμενου εδαφίου ορίζεται στο πενήντα τοις εκατό (50%).
(Το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης β’, τέθηκε όπως προστέθηκε με την ΠΟΛ.1265/18.12.2015)
3. Ειδικά στην περίπτωση που το αποδεικτικό ενημερότητας χορηγείται για τη μεταβίβαση ακινήτου ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού από επαχθή αιτία και δεν εξοφλούνται πλήρως οι ληξιπρόθεσμες οφειλές, ορίζεται ποσοστό παρακράτησης επί του τιμήματος, το οποίο υπολογίζεται επί της πραγματικής αξίας του ακινήτου, όχι όμως σε αξία μικρότερη από την αντικειμενική.
4. Το συνολικό ποσό της παρακράτησης δεν μπορεί να υπερβαίνει το σύνολο των ληξιπροθέσμων οφειλών του φορολογούμενου, για τις οποίες εκδίδεται το αποδεικτικό ενημερότητας. Οι βεβαιωμένες ληξιπρόθεσμες οφειλές οι οποίες βρίσκονται σε αναστολή είσπραξης δύναται να παρακρατηθούν, μόνο εάν ζητηθεί από τον οφειλέτη.
5. Για ληξιπρόθεσμες ρυθμισμένες οφειλές βεβαιωμένες σε περισσότερες από μία υπηρεσίες εκδίδεται από αυτήν στην οποία έχει κατατεθεί η αίτηση, ένα αποδεικτικό για όλες συνολικά τις οφειλές, εφόσον συντρέχουν και οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης, κατόπιν συνεννοήσεως των αρμόδιων για την επιδίωξη της είσπραξης υπηρεσιών.
Άρθρο 8
Απόδοση παρακρατούμενων ποσών
1. Το ποσό της παρακράτησης πρέπει να αποδίδεται στο Δημόσιο από την Υπηρεσία ή τον φορέα που παραλαμβάνει το αποδεικτικό ενημερότητας το αργότερο εντός δέκα (10) ημερών από την πληρωμή του τίτλου.
2. Όταν εκδίδεται αποδεικτικό ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου με τον όρο της παρακράτησης, το παρακρατούμενο ποσό θα πρέπει να αποδοθεί στο Δημόσιο από τον συμβολαιογράφο εντός τρων (3) ημερών από την κατάρτιση του συμβολαίου. Ειδικά, α)
στην περίπτωση κατά την οποία ο αγοραστής είναι αρχή του Δημοσίου Τομέα ή το τίμημα προβλέπεται να καταβληθεί με χορήγηση δανείου από αναγνωρισμένη στην Ελλάδα τράπεζα ή άλλο πιστωτικό ίδρυμα, τότε ο όρος αυτός αναγράφεται υποχρεωτικά στο συμβόλαιο μεταβίβασης, και η Αρχή ή το Πιστωτικό Ίδρυμα υποχρεούται να αποδώσει το παρακρατούμενο ποσό μέσα σε τρεις ημέρες από την πρώτη εκταμίευση του ποσού και όχι αργότερα από δύο μήνες από την ημερομηνία σύνταξης του συμβολαίου, β) στην περίπτωση τμηματικής εξόφλησης του τιμήματος αναγράφεται στο συμβόλαιο ο όρος εκχώρησης του συνόλου του τιμήματος και έως το ύψος του παρακρατούμενου ποσού στο Δημόσιο καθώς και η παρακράτηση της κυριότητας του ακινήτου στον πωλητή μέχρι τη συνολική απόδοση του παρακρατούμενου ποσού στο Δημόσιο. Το ποσό της παρακράτησης αποδίδεται στο Δημόσιο από τον Συμβολαιογράφο εντός τριών ημερών από την ημερομηνία καταβολής της εκάστοτε δόσης, το δε σύνολο του παρακρατούμενου ποσού όχι πέραν του έτους από την κατάρτιση του συμβολαίου.
Γενικώς, εάν για οιοδήποτε λόγο δεν εκπληρωθούν οι όροι παρακράτησης και απόδοσης του παρόντος άρθρου, και οι οποίοι έχουν αναγραφεί επί του αποδεικτικού, θεωρείται ότι το συμβόλαιο μεταβίβασης καταρτίσθηκε χωρίς την προσκόμιση αποδεικτικού
ενημερότητας. Ο τελευταίος αυτός όρος αναγράφεται υποχρεωτικά στο συμβόλαιο μεταβίβασης.
(Η παράγραφος 2, τέθηκε όπως αντικαταστάθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
3. Το παρακρατούμενο ποσό λαμβάνεται υπόψη για την κάλυψη δόσης ή δόσεων της τηρούμενης ρύθμισης, με τα τυχόν ευεργετήματα της πρόωρης εξόφλησης αυτής, εφόσον δεν πιστώνεται σε άλλες οφειλές σύμφωνα με το άρθρο 44του ν. 4174/2013.
Άρθρο 9
Πρόσωπα τα οποία δύνανται να ζητούν και να λαμβάνουν το αποδεικτικό ενημερότητας
Οι Φορείς, οι Υπηρεσίες ή τα πρόσωπα, που δύνανται να ζητήσουν πιστοποίηση για να λαμβάνουν ηλεκτρονικά, μέσω διαδικτύου, το αποδεικτικό ενημερότητας των συναλλασσομένων με αυτούς, είναι αυτοί που ορίζονται στο άρθρο 1 της παρούσας καθώς και όσοι διενεργούν πράξεις, στις οποίες είναι υποχρεωτική η προσκόμιση Αποδεικτικού Ενημερότητας, σύμφωνα με την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρούσας, τα αναφερόμενα στην Α.Υ.Ο. ΠΟΛ.1123/16.5.2012 (Β’ 1665).
Άρθρο 10
Λοιπά Θέματα
Όπου στα ανωτέρω άρθρα αναφέρεται ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ., νοείται και ο Προϊστάμενος των υπηρεσιών που έχουν αρμοδιότητες Προϊσταμένου Δ.Ο.Υ. για την είσπραξη των Δημοσίων Εσόδων.
(Το άρθρο 10 καταργήθηκε με την ΠΟΛ.1065/26.2.2014)
Άρθρο 11
Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της παραγράφου 8 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013
Προϋποθέσεις για την εφαρμογή της παραγράφου 8 του άρθρου 12 του ν. 4174/2013 συνιστούν ιδίως:
α. Η διαπίστωση οικονομικού εγκλήματος ή μεγάλης έκτασης φοροδιαφυγή, όπως αυτά ορίζονται από την κείμενη νομοθεσία.
β. Η ύπαρξη μη ληξιπρόθεσμων οφειλών μεγαλύτερων των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ για φυσικά πρόσωπα και πενήντα χιλιάδων (50.000) για νομικά, η είσπραξη των οποίων δεν διασφαλίζεται, εφόσον το αποδεικτικό ζητείται για μεταβίβαση ακινήτου.
γ. Η ύπαρξη οφειλών σε αναστολή, μεγαλύτερων των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ, εάν το αποδεικτικό ζητείται για είσπραξη χρημάτων, στην περίπτωση που το εισπραττόμενο ποσό υπερβαίνει το ύψος των οφειλών.
δ. Διαγραφή οφειλών, λόγω ακύρωσης για τυπικούς λόγους προηγούμενης βεβαίωσης, για το χρονικό διάστημα μέχρι τη νέα βεβαίωση.
ε. Στην περίπτωση που υπάρχουν ενδείξεις σοβαρής φοροδιαφυγής ή απάτης ή οικονομικού εγκλήματος πριν την έκδοση του νόμιμου τίτλου.
στ. Περιπτώσεις κατά τις οποίες κατόπιν χρήσης μεθόδων ανάλυσης κινδύνου πιθανολογείται κίνδυνος για την είσπραξη της οφειλής.
ζ. Λοιπές περιπτώσεις που πληροφορείται η φορολογική διοίκηση με οποιοδήποτε τρόπο την επικείμενη βεβαίωση μεγάλων οφειλών.
Άρθρο 12
1. Η παρούσα απόφαση τίθεται σε ισχύ από 1.1.2014.
2. Τα αποδεικτικά ενημερότητας που εκδόθηκαν ή θα εκδοθούν μέχρι την έναρξη ισχύος της παρούσας ισχύουν μέχρι την ημερομηνία που αναγράφεται σε αυτά.
3. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας καταργείται η Απόφαση του Υπουργού Οικονομικών με αριθμ. 1109793/6134-11/0016/ΠΟΛ.1223/24.11.1999 (Β’ 2134).
4. Η παρούσα απόφαση να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ακριβές αντίγραφο
Η Προϊσταμένη της Γραμματείας
Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ
ΘΕΟΧΑΡΗΣ ΘΕΟΧΑΡΗΣ